Του Μάνου Μεγαλοκονόμου Πρέσβη ε.τ.
Συνεχίζω πάνω σε αυτά που ειπώθηκαν για τη γενική αδυναμία που υπάρχει στην Ελλάδα σε όλους τους τομείς εξ αιτίας των οικονομικών συνθηκών, όπως αυτές διαμορφώθηκαν. Θέλω να πάω πίσω εικοσιπέντε χρόνια, γύρω στο 1987-8 όταν η Κίνα είχε αρχίσει να ανοίγει την οικονομία της στον έξω κόσμο και κυρίως προς την Δύση. Είχε τότε δημιουργηθεί στο Πεκίνο μια αγορά υπαίθρια πάνω σε ένα χωματόδρομο όπου επωλείτο κατάχαμα ένα μεγάλο μέρος επωνύμων προϊόντων της Δύσης και μάλιστα πολυτελών προϊόντων. Η πρώτη σκέψη μας τότε, στην αρχή, ήταν ότι επρόκειτο για προϊόντα – «μαϊμού», για απομιμήσεις δηλαδή επωνύμων προϊόντων της Δύσης. Η αλήθεια όμως ήταν διαφορετική. Οι μεγάλες βιομηχανίες της Δύσης είχαν αρχίσει μαζική μεταφορά κεφαλαίων και τεχνολογίας στην Κίνα όπου είχε ξεκινήσει η παραγωγή δυτικών προϊόντων με κέρδη για τις δυτικές εταιρείες μεγαλύτερα εξ’ αιτίας του χαμηλού εργατικού κόστους στην Κίνα. Κόστους που έφτανε μέχρι και το ένα εικοστό εκείνου της Δύσης. Τα προϊόντα που επωλούντο στον χωματόδρομο αυτό που, χιουμοριστικά είχε το ξένο διπλωματικό Σώμα στην Κίνα ονομάσει «Πέμπτη Λεωφόρο», ήταν απόλυτα γνήσια και αποτελούσαν απλώς πλεονάσματα των παραγγελιών της Δύσης στην Κίνα, επωλούντο δε στο 10 – 20 % της τιμής που κόστιζαν στα καταστήματα της Νέας Υόρκης και της Ευρώπης. Με αφορμή αυτό το φαινόμενο, είχαμε σοβαρά προβληματισθεί με τους συναδέλφους της τότε ΕΟΚ, που υπηρετούσαν στο Πεκίνο μαζί μου για το πώς ήταν δυνατόν να αναμένουμε ότι η οικονομική συνεργασία με την Ασία θα μπορούσε να βοηθήσει τη Δύση.
Ιδιαίτερα δε την Ευρώπη αφού η διαφορά στην ανταγωνιστικότητα θα ήταν τόσο τεράστια. Τεράστια βέβαια για όσο καιρό θα διαρκούσε η διαφορά του επιπέδου ζωής, το οποίο θα έπρεπε να ανεβεί μεν στην Ασία και αντίστοιχα να υποβαθμισθεί στην Ευρώπη, προκειμένου να επέλθει η ισορροπία που απαιτούσε η ελεύθερη διεθνώς οικονομία και η παγκοσμιοποίηση. Πιστέψαμε όλοι ανεξαιρέτως οι συνάδελφοι από τότε ότι αυτή η ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση θα προκαλούσε μακροχρονίως δύο μεγάλες και κοσμοϊστορικές αλλαγές: Μείωση του βιοτικού επιπέδου στην Ευρώπη και αύξηση των κερδών του μεγάλου υπερεθνικού κεφαλαίου το οποίο θα μεταφερόταν κατά το μεγαλύτερό του μέρος στην ανατολή. Κανείς από τους συναδέλφους μου, χωρίς να έχουμε τις γνώσεις των σπουδαίων οικονομολόγων των διεθνών χρηματιστικών κέντρων αλλά διαθέτοντας κοινή λογική, δεν είχε αμφιβολία για το συμπέρασμα μας αυτό, από τότε.
Αυτό΄το συμπέρασμα, πολλά χρόνια μετά, πιστεύω ότι αρχίζει να γίνεται σήμερα πραγματικότητα στην Ευρώπη. Βέβαια εμείς, στην Ελλάδα, με τις δύο τελευταίες δεκαετίες της άκρατης δανειολαγνίας, της ακόρεστης κερδοσκοπίας, της άκράτης σπατάλης, της ανεξέλεγκτης διαφθοράς, της παντοδυναμίας του κεφαλαίου και των παρατρεχάμενων του πολιτικών φροντίσαμε να υποστούμε πρώτοι σε όλη την Ευρώπη το πλήγμα της δυσάρεστης αυτής εξέλιξης. Είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ. Θα επέλθουν δηλαδή οι παραπάνω συνέπειες και στα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ. Σε άλλα γρηγορότερα και σε άλλα αργότερα. Απλώς δηλαδή προηγούμεθα στην παρακμή του Ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος εξ αιτίας της συμπεριφοράς μας. Εξαιρέσεις μπορεί να υπάρξουν για χώρες που παράγουν ιδιαίτερα εξελιγμένα προϊόντα που δεν μπορούν να τα συναγωνισθούν οι πρόσφατα αναπτυχθείσες οικονομίες ακόμη και των τόσο ευφυών κινέζων. Αλλά αυτές οι χώρες, οι εξαιρέσεις δηλαδή, δεν φαίνεται ότι θα είναι περισσότερες από μία-δύο.
Το πρόβλημα λοιπόν, είναι βέβαιο, ότι θα παραμείνει ζωντανό ό,τι και να κάνει η Ελληνική πολιτεία δανειζόμενη και επαναδανειζόμενη και αναχρεωνόμενη εις το διηνεκές. Μπορεί ενδεχομένως, κάποια στιγμή, με κατάλληλες κινήσεις και εμπλουτισμό των επιλογών της να αποκτήσει και πάλι ορισμένες από τις αντοχές που έχει χάσει. Εκείνο όμως που δεν θα μπορέσει να ανακτήσει, αν το χάσει, θα είναι οποιαδήποτε απώλεια στον τομέα του εθνικού μας χώρου. Γιατί η οικονομική αδυναμία έχει αδιαμφισβήτητα μειώσει τις αντιστάσεις μας και αυτοί που δεν βλέπουν τους κινδύνους που ελλοχεύουν είναι όσοι πιστεύουν – και υπάρχουν πολλοί - ότι η Ελλάδα περιστοιχίζεται από τους ίδιους γείτονες από τους οποίους περιστοιχίζεται η Ελβετία...
Η μείωση των αντιστάσεων προς το εξωτερικό εκδηλώνεται καθημερινά αλλά κυρίως με χαρακτηριστική ατολμία για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας. Αρκεί να αναφέρει κανείς την ανύπαρκτη πολιτική μας στο θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στο θέμα των Πολεμικών επανορθώσεων, στο κατοχικό δάνειο και πολλά άλλα. Οι οικονομικές εξ άλλου δυσκολίες έχουν αρχίσει να επηρεάζουν ακόμη και τις λειτουργίες των υπηρεσιών του Εξωτερικού που ανήκουν στην αρμοδιότητα του ΥΠΕΞ.
Εν τω μεταξύ, όσο συμβαίνουν αυτά στη χώρα μας και στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, ο άμεσος περιβάλλων μας χώρος υφίσταται καταιγιστικές αναδιατάξεις. Αυτές θα επηρεάσουν επίσης το μέλλον μας και θα απαιτήσουν προσεκτική μελέτη και αντιμετώπιση πιθανών νέων κινδύνων, αν βέβαια μας μείνει χρόνος και δυνατότητες από την αμείλικτη οικονομική οιονεί παράλυση.
Να αναφέρω την Τουρκία πρώτη όπου γίνονται έντονες διεργασίες μεταξύ κεμαλιστών, ισλαμιστών αλλά και κουρδικών πολιτικών ομάδων, όπου επανειλημμένες συλλήψεις στρατηγών φαίνεται ότι έχουν άμεση σχέση με προκλήσεις που ετοιμάζονται απέναντι μας, όπου και οι διαταραγμένες σχέσεις της χώρας αυτής με το Ισραήλ θα έχουν ίσως περαιτέρω αντικτύπους. Να αναφέρω τις εξελίξεις που οδηγούν τελευταία σε μια συνολική αραβική αναδιάταξη. Στην Αίγυπτο που θα εξακολουθήσει να παίζει πρωτεύοντα – ίσως μάλιστα και σημαντικότερο από το παρελθόν – ρόλο μέσα στον αραβικό κόσμο. Εκεί οι δυνάμεις που θα αναπτυχθούν δεν είναι ακόμη γνωστές. Οι εκλογές που θα διεξαχθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο ίσως ξεκαθαρίσουν το τοπίο. Αυτό που είναι από τώρα γνωστό και μπορεί εδώ να τονισθεί είναι ότι η μόνη συγκροτημένη δύναμη μέσα στην Αίγυπτο, από πολλές ήδη δεκαετίες ήταν και είναι η Αδελφότητα των Μουσουλμάνων, μια Αδελφότητα που βρισκόταν επί περίπου εξήντα χρόνια στην παρανομία και έχει υποστεί συνεχείς διώξεις από το προηγούμενο καθεστώς. Παρ’ όλο που δεν θέλησε να προβληθεί κατά την διάρκεια της παρούσας αναστάτωσης είναι βέβαιο ότι θα παίξει έτσι ή αλλιώς σημαντικό ρόλο στα εσωτερικά της χώρας αλλά και στην εξωτερική της πολιτική. Σημειωτέον ότι οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι έβλεπαν τουλάχιστον για ένα διάστημα την Τουρκία σαν το υπόδειγμα που θα έπρεπε να ακολουθήσουν για στην Αίγυπτο. Μια άλλη δύναμη που αναδύεται είναι η καλούμενη Ομοσπονδία Εργατικών Σωματείων που ασφαλώς θα δώσει διαφορετική από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους κατεύθυνση στη πορεία της Αιγύπτου.
Οι αναταράξεις που συνεχίζονται καθώς διατυπώνονται οι σκέψεις αυτές στην Λιβύη, στην Υεμένη και στη Συρία χαρακτηρίζονται εξ άλλου από μια σημαντική διαφορά αντιμετώπισης των από τη Δύση, που ασφαλώς οφείλεται στα διαφορετικά οικονομικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα που στεγάζει η κάθε μία από τις χώρες αυτές. Ο δισταγμός της Δύσης να επέμβει στη Συρία λ.χ., παρ’ όλες τις τραγικές απώλειες που υφίσταται ο αντιστεκόμενος στο καθεστώς πληθυσμός, οφείλεται, εκτός από τις εγγενείς δυσκολίες συνεννοήσεως των Νατοϊκών δυνάμεων, και στους δυτικούς φόβους για τις συνέπειες που θα είχε στην γύρω περιοχή μια τυχόν διάλυση της χώρας αυτής. Συνέπειες που θα επηρέαζαν ίσως πολλούς γείτονες της οι οποίοι αποτελούν σημαντικούς διεθνείς παίκτες : (Ιράκ, Κούρδοι, Ισραήλ, Τουρκία κλπ.). Γενικό συμπέρασμα όλων αυτών είναι ότι το σύνολο της περιοχής που ενδιαφέρει τη χώρα μας βρίσκεται την ώρα αυτή κάτω από πρωτοφανείς αναδιαρθρωτικές διαδικασίες που θα αναστατώσουν τις γνωστές ισορροπίες της Μεσογείου, χωρίς να είναι ακόμη γνωστή η κατεύθυνση προς την οποία θα εκτονωθούν.
Επανερχόμενος στην αρχή του παρόντος κρίνω σκόπιμο να μνημονεύσω μια παράγραφο άρθρου του δημοσιογράφου Δ. Κωνσταντακόπουλου που δημοσιεύθηκε την 2/6/2011 στο περιοδικό Επίκαιρα και που, νομίζω, φωτογραφίζει συμπυκνωμένα τα διλήμματα της εποχής για την Ευρώπη. «Οι λαοί της Ευρώπης», γράφει ο Κωνσταντακόπουλος, «κινδυνεύουν να γνωρίσουν μια μεγάλη ιστορική οπισθοδρόμηση, αν δεν αναπτυχθούν σύντομα νέες ηγεσίες ικανές να αντιμετωπίσουν την κρίση της ηπείρου μας και του πολιτισμού μας. Προϋπόθεση για την ανάδυση νέων ηγεσιών είναι η κινητοποίηση των λαών, μόνη ικανή να σαρώσει ένα παρηκμασμένο ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα, στην υπηρεσία του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου.»
Ίσως αυτό το ίδιο να είναι το μεγάλο ζητούμενο. Η ανάδυση δηλαδή νέων ηγεσιών μέσα και από την παλλαϊκή διαμαρτυρία που εκδηλώνεται παντού στις μέρες μας και στην Ελλάδα. Σε μιαν Ελλάδα όπου χρειάζεται πέρα από αυτές τις νέες ηγεσίες και επανεξέταση και ενδεχομένως εγκατάλειψη παλαιών ιδεοληψιών στο εσωτερικό της. Με σύγχρονη επιτάχυνση των σχέσεων της με διεθνείς παίκτες που μπορούν και θέλουν να συνεργασθούν γιατί έχουν ανάλογα συμφέροντα με τη χώρα μας (π.χ. Ρωσία, Κίνα ,Ισραήλ).
Απαιτείται επίσης άμεση επιστράτευση της ομογένειας έξω από τον ΣΑΕ που την έχει απονευρώσει καθώς όπως φαίνεται έχουν επαναληφθεί και αντιγραφεί στους κόλπους του όλα τα ελαττώματα των Ελληνικών κομμάτων.
Οι νέοι ηγέτες θα χρειασθεί να δείξουν τόλμη. Ένα χαρακτηριστικό που έχει χαθεί από τις Ελληνικές ηγεσίες τα τελευταία χρόνια. Τόλμη, φαντασία και σωφροσύνη συγχρόνως. Ζητείται μια πολιτική, μέσα και έξω, που να διακρίνεται για μια επιμελώς σχεδιασμένη, συντονισμένη και ισορροπημένη τόλμη που να βαδίσει μαζί με τις εξελίξεις που τρέχουν πλέον με νέες, άγνωστες ως τώρα, ταχύτητες. Μια τέτοια πολιτική είναι το μεγάλο ζητούμενο. Είναι ίσως αυτή που μπορεί να μας σώσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου