Πέμπτη 28 Μαρτίου 2013

Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ και ο ρόλος του στην εθνεγερσία (Ο Πατριάρχης κατά των Κλεφτών και των Κολοκοτρωναίων)

Ο  πολίτης Π.Λ.Παπαγαρυφάλλου
Πρόεδρος της Επιτροπής Ενημερώσεως Εθνικών Θεμάτων


Για το ρόλο του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ στην εθνεγερσία, η Ιστορία προσκομίζει αντιφατικά και επιβαρυντικά στοιχεία.
Ο γράφων, διαπραγματευόμενος το ζήτημα αυτό στο έργο του «Η εθνική μας παράδοση», παραθέτει αντικρουόμενα ιστορικά ντοκουμέντα:
1.     Την από 13 Μαρτίου 1821 επιστολή του προς τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, με την οποία αποκήρυσσε τους επαναστάτες, η οποία αποκήρυσσε τους επαναστάτες, η οποίαέγραφε και τα εξής: «Είναι ανάγκη άμα λάβει της παρούσης η ιερότης σου, απέλθης εις Τριπολιτζάν και συγκαλεσμένος όλους τους αρχιερείς της Πελοποννήσου να υπογράψετε κοινήν αναφοράν ολοσφράγιστην, δηλωτικήν της κοινής αυτόθι ησυχίας και σιδηράς ευπείθειας εις το βασίλειον κράτος…»
2.     Το δεύτερο, εντελώς αντίθετο, ιστορικό ντοκουμέντο, είναι η ιστορική κατάθεση, σύμφωνα με την οποία: «Στις  20 Οκτωβρίου 1820, την 5ην από πρωίας προήδρευσεν (ο Πατριάρχης) ειδικής συσκέψεως,  εις την οποίαν μετέσχον κληθέντες εις το Πατριαρχείον εκ της οικίας ο Π. Σέκερης, ο Χατζή-Γιάννης Μέξης, ο Χατζη Δημητράκης Μαλακινης, ο Ηλίας Θερμισιώτης και ο Γεώργιος Πάνου».
Ο γράφων θεωρεί ότι αυτή η σύσκεψη, τα ξημερώματα, είχε καθαρά συνωμοτικό χαρακτήρα και είχε ως αντικείμενο  τα της επανάστασης που επέκειτο.
Εξ άλλου, στο πτώμα του απαγχονισθέντος Πατριάρχου του Ε΄, η καταδικαστική απόφαση των Τούρκων έγραφε ότι «ο Γρηγόριος ην κατά πάσαν πιθανότητα κρυφιος συνωμότης…» (Για το ζήτημα αυτό βλ. το έργο μου: «Η εθνική μας παράδοση», εκδ. «Πελασγός» - Ι. Γιαννάκενας – 2012, σελ. 173 – 186 όπου το Κεφάλαιο: «Η ελληνορθόδοξη Παράδοση – Η συμβολή της Εκκλησίας στην εθνεγερσία του ΄21 και ο Γρηγόριος ο Ε΄).
3.     Το τρίτο ντοκουμέντο, αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι – είναι τούτη η περιγραφή του θεμελιωτικού της λαογραφίας στην Ελλάδα, που λέει: «Κατά τον Ιανουάριο του 1806 έφθασεν εις την Πελοπόννησον σουλτανικόν φιρμάνι, διατάσσον τους μουσουλμάνους και τους χριστιανούς να καταδιώξουν συντόμως και να εξολοθρεύσουν τους Κολοκοτρωναίους και τους λοιπούς κλέφτες της χερσονήσου. Συγχρόνως  δε ο Πατριάρχης υπείκων εις αυστηράν διαταγήν της Πύλης, εξέδωκε συνοδικήν εγκύκλιον κατ’ αυτών».
Συνεχίζει ο Ν. Γ. Πολίτης: «Μαθών ταύτα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, συνάθροισε τους κλέφτες εις Πελοπόννησον, περί τους 150 εν όλω, και συμβούλευσε να καταφύγουν εις Ζάκυνθον…» (βλ. το έργο του: «Κλέφτικα Τραγούδια», εκδ. «Ιστορική Έρευνα», χ.χ. σελ. 43-44).
Να σημειωθεί όμως ότι ο Πολίτης δεν παραθέτει πληροφορίες και πηγές ιστορικές αυτής της Συνοδικής Εγκυκλίου.
Το σωστό  θα ήταν να τις παραθέτει.
Τελειώνοντας θα έλεγα ότι το μεγάλο αυτό ιστορικό θέμα για το ρόλο του Πατριάρχη χρήζει περαιτέρω ερεύνης, του γράφοντος δηλούντος ότι δεν έχει υπόψη του όλο το σχετικό ιστορικό υλικό.

Δεν υπάρχουν σχόλια: